Network altyapısındaki donanım ve yazılımlar arasındaki standardı ifade etmek için kullanılan bir modeldir. Bu model sayesinde karmaşıklık azaltılmışdır ve belli katmanlarda uzmanlaşılması için referans olmuştur ve 7 katmandan oluşturulmuştur.

7. Uygulama katmanı: Yazılımların anlaşabileceği katmandır. Örneğin: HTTP, FTP, TFTP, Telnet…

6. Sunum katmanı: Datanın sunum şeklinin belirlendiği katmandır. Örneğin; JPG, MPEG, GIF, ASCII

5. Oturum katmanı: İletişim kuran bilgisayarlar arasında oturum açan ve sonladıran katmandır. Örneğin: SQL, NFS, Netbios adları

4. Nakil katmanı: Datanın nasıl gönderileceğinin belirlendiği katmandır. Örneğin: TCP, UDP

3. Ağ katmanı: Bir data paketinin ağ içindeki hareketini sağlayan katmandır. Datanın en kısa yoldan hedefe gitmesinin, donanımların (ip) adreslenmesinin yapıldığı katmandır. Bu katmanda kullanılan protokollere örnek olarak : IP, ARP, ICMP, RARP, BOOTP

2. data link katmanı: Fiziksel adreslemenin tanımlandığı ve network ortamında datanın nasıl taşınacağının tanımlandığı katmandır. Örnek protokolleri: ATM, PPP, frame relay, HDLC

1. fiziksel katman: Bu katman datanın sayısal rakamlara dönüşerek aktarıldığı katmandır. Örneğin, kablolar, hub, repeater. Bu katmanda herhangibir protokol yoktur.

Sunum Katmanı veya 6. katmanın’ (İngilizce: Presentation Layer) en önemli görevi yollanan verinin karşı bilgisayar tarafından anlaşılabilir halde olmasını sağlamaktır. Böylece farklı programların birbilerinin verisini kullanabilmesi mümkün olur.

DOS ve Windows 9x metin tipli veriyi 8 bit ASCII olarak kaydederken (örneğin A harfini 01000001 olarak), XP tabanlı işletim sistemleri 16 bit Unicode’u kullanır (A harfi için 00000000 01000001). Ancak kullanıcı tabii ki sadece A harfiyle ilgilenir. Sunum katmanı bu gibi farklılıkları ortadan kaldırır.

Sunum katmanı günümüzde çoğunlukla ağ ile ilgili değil, programlarla ilgili hale gelmiştir. Örneğin eğer iki tarafta da GIF formatını açabilen bir resim gösterici kullanılıyorsa, bir makinanın diğeri üzerindeki bir GIF dosyayı açması esnasında sunum katmanına bir iş düşmez, daha doğrusu sunum katmanı olarak kastedilen şey, aynı dosyayı okuyabilen programları kullanmaktır.

Sunum Katmanın iletişim kuralları

• TDI
• ASCII
• EBCDIC
• MIDI
• MPEG

Oturum katmanı veya 5. katman (İngilizce: Session Layer), bir bilgisayar birden fazla bilgisayarla aynı anda iletişim içinde olduğunda, gerektiğinde doğru bilgisayarla konuşabilmesini sağlar.

Ağda iki uygulamanın haberleşmesini sağlar. Uygulamalar arasındaki bağlantıları kurar, yönetir ve sonlandırır.Örneğin bir int.explorer programı ile Web server uygulamasının oturum kurmalarını birbirleri ile ön konuşmalar yapmalarını sağlar.İki uygulama birbirini fark edecek ve aralarında bir diyalog başlatacaktır.

Bu katman yardımı ile farklı bilgisayarlardaki kullanıcılar arasında oturumlar kurulması sağlanır. Bu işlem oturumların kurulmasını, yönetilmesini ve bitirilmesini içerir

Örneğin A bilgisayarı B üzerideki yazıcıya yazdırıken, C bilgisayarı B üzerindeki diske erişiyorsa, B hem A ile olan, hem de C ile olan iletişimini aynı anda sürdürmek zorundadır.

Bu katmanda çalışan NetBIOS ve Sockets gibi protokoller farklı bilgisayarlarla aynı anda olan bağlantıları yönetme imkânı sağlarlar.

Oturum katmanı iletişim kuralları

• Named Pipes
• NetBIOS
• SIP
• SAP
• SDP

Taşıma katmanı

Taşıma katmanı, ulaşım katmanı veya 4. katman (İngilizce. Transport Layer) üst katmanlardan gelen veriyi ağ paketi boyutunda parçalara böler. NetBEUI, TCP ve SPX gibi iletişim kuralları bu katmanda çalışır. Bu iletişim kuralları hata denetimi gibi görevleri de yerine getirir.

Taşıma katmanı alt katmanlar (Transport Set) ve üst katmanlar (Application Set) arasında geçit görevini görür. Alt katmanlar verinin ne olduğuna bakmandan karşı tarafa yollama işini yaparken üst katmanlarda kullanılan donanım ile ilgilenmeden verinin kendisi ile uğraşabilirler.

Ağ katmanı veya 3. katman (İngilizce: Network Layer), veri paketine farklı bir ağa gönderilmesi gerektiğinde yönlendiricilerin kullanacağı bilginin eklendiği katmandır. Örneğin IP iletişim kuralı bu katmanda görev yapar.

Ağ katmanı iletişim kuralları

• IP
• ICMP
• IPsec
• ARP
• RIP
• OSPF
• BGP

Veri bağlantısı katmanı veya 2. Katman: (İngilizce: Data Link Layer)

Veri bağlantısı katmanı donanım katmanına erişmek ve kullanmak ile ilgili kuralları belirler. Veri bağlantısı katmanının büyük bir bölümü ağ kartı içinde gerçekleşir. Veri bağlantısı katmanı ağ üzerindeki diğer bilgisayarları tanımlama, kablonun o anda kimin tarfından kullanıldığının tespiti ve fiziksel katmandan gelen verinin hatalara karşı kontrolü görevini yerine getirir.

Veri bağlantısı katmanı iki alt bölüme ayrılır:

Veri Bağlantısı	LLC
	MAC

Media Access Control (MAC)

MAC alt katmanı veriyi hata kontrol kodu (CRC), alıcı ve gönderenin MAC adresleri ile beraber paketler ve fiziksel katmana aktarır. Alıcı tarafta da bu işlemleri tersine yapıp veriyi veri bağlantısı içindeki ikinci alt katman olan LLC’ye aktarmak görevi yine MAC alt katmanına aittir.

Logical Link Control (LLC)

LLC alt katmanı bir üst katman olan ağ katmanı (3. katman) için geçiş görevi görür. Protokole özel mantıksal portlar oluşturur (Service Access Points, SAP). Böylece kaynak makinada ve hedef makinada aynı protokoller iletişime geçebilir (örneğin TCP/IP TCP/IP). LLC ayrıca veri paketlerinden bozuk gidenlerin (veya karşı taraf için alınanların) tekrar gönderilmesinden sorumludur. Flow Control yani alıcının işleyebileğinden fazla veri paketi gönderilerek boğulmasının engellenmesi de LLC’nin görevidir.

Veri bağlantısı katmanının iletişim kuralları

• Ethernet
• Token Ring
• FDDI
• PPP
• HDLC
• Frame Relay
• ATM
• Fibre Channel